Choć nie lubimy myśleć o śmierci, to przemijanie wpisane jest w ludzkie życie.
Bez względu na to jak odległą perspektywą wydaje się kres naszych dni - zawczasu można zabezpieczyć sprawy majątkowe na wypadek śmierci.
Doradzamy, jak to zrobić.
Gdy odejście bliskiej osoby stanie się faktem - pomagamy uregulować wszelkie związane z tym kwestie prawne i urzeczywistnić ostatnią wolę spadkodawcy.
Jeśli jest to konieczne, prowadzimy postępowania sądowe - o stwierdzenie nabycia spadku, o dział spadku czy o zachowek.
Nie ma prawnego obowiązku przeprowadzenia postępowania spadkowego.
Zdarza się - zwłaszcza, gdy spadkodawca nie pozostawił ani żadnego majątku, ani też długów spadkowych - że przez wiele lat formalnie prawa do spadku nie są w żaden sposób stwierdzane.
Generalnie jednak warto sprawy spadkowe uregulować i nie zwlekać z tym zbyt długo.
Prawa do spadku może stwierdzić na 2 sposoby:
Stwierdzenie prawa do spadku przed notariuszem na ogół jest rozwiązaniem szybszym. Wymaga jednak obecności wszystkich zainteresowanych osób (tj. osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi, a także osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne) i spisania protokołu dziedziczenia.
Po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia, jeżeli nie ma wątpliwości co do istnienia jurysdykcji krajowej, treści właściwego prawa obcego, osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku, a w przypadku, gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny - także co do osoby, na której rzecz spadkodawca uczynił zapis windykacyjny, i przedmiotu zapisu.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć osoba mająca w tym interes.
Przyjmuje się, że osobami mającymi interes w stwierdzeniu spadku są:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek - dziedziczą oni w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku.
Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.
Jeżeli spadkodawca w chwili śmierci nie miał dzieci, wnuków, prawnuków, itd. - dziedziczy małżonek spadkodawcy i rodzice spadkodawcy. Udział małżonka wynosi 1/2, a każdego z rodziców - 1/4.
Jeżeli spadkodawca nie miał ani dzieci, ani małżonka - cały spadek przypada rodzicom spadkodawcy w częściach równych.
Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
Kodeks cywilny przewiduje możliwość dziedziczenia przez inne jeszcze osoby, gdyby omówione wyżej zasady nie doprowadziły do ustalenia spadkobiercy ustawowego. W ostateczności spadkobiercą ustawowym może być gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.
Niegodność dziedziczenia to instytucja prawa spadkowego pozwalająca wyłączyć od dziedziczenia osobę, która:
Kodeks cywilny stanowi m.in., że:
Przyjmuje się, że otwarcie spadku to termin technicznoprawny oznaczający sytuację, w której majątek spadkodawcy przekształca się w masę majątkową zwaną spadkiem.
Na spadek składają się nie tylko aktywa, ale również pasywa. Właśnie te pasywa określa się mianem długów spadkowych.
Długi spadkowe można podzielić na dwie kategorie:
Odpowiedzialność za długi spadkowe ponoszą spadkobiercy.
Oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć przed sądem lub przed notariuszem.
Sądem, przed którym można złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku, jest sąd rejonowy, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie. W toku postępowania o stwierdzenie praw do spadku oświadczenie może być złożone przed sądem spadku.
Przepisy nie przewidują żadnej właściwości miejscowej, jeśli chodzi o notariusza, wobec którego może być złożone oświadczenie o odrzuceniu spadku. Składający oświadczenie może zatem złożyć je przed dowolnie wybranym przez siebie notariuszem.
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Do zachowania 6-miesięcznego terminu wystarczy złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku.
Jeżeli złożenie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zezwolenia sądu (np. w przypadku chęci odrzucenia spadku w imieniu małoletniego) - bieg terminu do złożenia oświadczenia ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego w przedmiocie uzyskania zezwolenia.
Zapewnienie spadkowe to szczególny dowód w postępowaniu spadkowym, którym można wykazać, że nie ma innych spadkobierców.
Zapewnienie spadkowe może być złożone wyłącznie przez spadkobiercę.
W zapewnieniu spadkowym spadkobierca powinien złożyć oświadczenie co do wszystkiego, co mu jest wiadome:
Pod względem skutków karnych zapewnienie jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia powinien uprzedzić składającego zapewnienie. Oznacza to, że złożenie fałszywego zapewnienia może skutkować odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań (przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 8).
Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą.
Testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego. Tę formę testamentu uznaje się za najpewniejszą. Testament notarialny najtrudniej jest podważyć.
Kodeks cywilny przewiduje ponadto możliwość sporządzenia testamentu urzędowego oraz testamentów szczególnych
Testament urzędowy sporządza się w ten sposób, że spadkodawca w obecności dwóch świadków oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego.
Testamenty szczególne, których sporządzenie wymaga wystąpienia pewnych wyjątkowych okoliczności, to: testament ustny, testament podróżny i testament wojskowy.
Zdarza się, że testament można podważyć. Podważenie testamentu polega na wykazaniu, że testament dotknięty jest wadą powodującą jego nieważność.
Testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:
Nieważność testamentu może wynikać także z niedochowania właściwej formy, w której testament powinien zostać sporządzony. Przykładowo: testament własnoręczny musi być sporządzony w całości pismem ręcznym. Nieważny będzie zatem testament napisany na komputerze, wydrukowany i jedynie podpisany przez spadkodawcę.
Ponieważ zgodnie z kodeksem cywilnym testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy - co do zasady nieważny będzie testament sporządzony przez więcej niż jedną osobę (np. wspólny testament małżonków).
Nie ma prawnego obowiązku przeprowadzenia postępowania spadkowego.
Zdarza się - zwłaszcza, gdy spadkodawca nie pozostawił ani żadnego majątku, ani też długów spadkowych - że przez wiele lat formalnie prawa do spadku nie są w żaden sposób stwierdzane.
Generalnie jednak warto sprawy spadkowe uregulować i nie zwlekać z tym zbyt długo.
Prawa do spadku może stwierdzić na 2 sposoby:
Stwierdzenie prawa do spadku przed notariuszem na ogół jest rozwiązaniem szybszym. Wymaga jednak obecności wszystkich zainteresowanych osób (tj. osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi, a także osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne) i spisania protokołu dziedziczenia.
Po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia, jeżeli nie ma wątpliwości co do istnienia jurysdykcji krajowej, treści właściwego prawa obcego, osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku, a w przypadku, gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny - także co do osoby, na której rzecz spadkodawca uczynił zapis windykacyjny, i przedmiotu zapisu.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć osoba mająca w tym interes.
Przyjmuje się, że osobami mającymi interes w stwierdzeniu spadku są:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek - dziedziczą oni w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku.
Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.
Jeżeli spadkodawca w chwili śmierci nie miał dzieci, wnuków, prawnuków, itd. - dziedziczy małżonek spadkodawcy i rodzice spadkodawcy. Udział małżonka wynosi 1/2, a każdego z rodziców - 1/4.
Jeżeli spadkodawca nie miał ani dzieci, ani małżonka - cały spadek przypada rodzicom spadkodawcy w częściach równych.
Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
Kodeks cywilny przewiduje możliwość dziedziczenia przez inne jeszcze osoby, gdyby omówione wyżej zasady nie doprowadziły do ustalenia spadkobiercy ustawowego. W ostateczności spadkobiercą ustawowym może być gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.
Niegodność dziedziczenia to instytucja prawa spadkowego pozwalająca wyłączyć od dziedziczenia osobę, która:
Kodeks cywilny stanowi m.in., że:
Przyjmuje się, że otwarcie spadku to termin technicznoprawny oznaczający sytuację, w której majątek spadkodawcy przekształca się w masę majątkową zwaną spadkiem.
Na spadek składają się nie tylko aktywa, ale również pasywa. Właśnie te pasywa określa się mianem długów spadkowych.
Długi spadkowe można podzielić na dwie kategorie:
Odpowiedzialność za długi spadkowe ponoszą spadkobiercy.
Oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć przed sądem lub przed notariuszem.
Sądem, przed którym można złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku, jest sąd rejonowy, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie. W toku postępowania o stwierdzenie praw do spadku oświadczenie może być złożone przed sądem spadku.
Przepisy nie przewidują żadnej właściwości miejscowej, jeśli chodzi o notariusza, wobec którego może być złożone oświadczenie o odrzuceniu spadku. Składający oświadczenie może zatem złożyć je przed dowolnie wybranym przez siebie notariuszem.
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Do zachowania 6-miesięcznego terminu wystarczy złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku.
Jeżeli złożenie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zezwolenia sądu (np. w przypadku chęci odrzucenia spadku w imieniu małoletniego) - bieg terminu do złożenia oświadczenia ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego w przedmiocie uzyskania zezwolenia.
Zapewnienie spadkowe to szczególny dowód w postępowaniu spadkowym, którym można wykazać, że nie ma innych spadkobierców.
Zapewnienie spadkowe może być złożone wyłącznie przez spadkobiercę.
W zapewnieniu spadkowym spadkobierca powinien złożyć oświadczenie co do wszystkiego, co mu jest wiadome:
Pod względem skutków karnych zapewnienie jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia powinien uprzedzić składającego zapewnienie. Oznacza to, że złożenie fałszywego zapewnienia może skutkować odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań (przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 8).
Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą.
Testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego. Tę formę testamentu uznaje się za najpewniejszą. Testament notarialny najtrudniej jest podważyć.
Kodeks cywilny przewiduje ponadto możliwość sporządzenia testamentu urzędowego oraz testamentów szczególnych
Testament urzędowy sporządza się w ten sposób, że spadkodawca w obecności dwóch świadków oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego.
Testamenty szczególne, których sporządzenie wymaga wystąpienia pewnych wyjątkowych okoliczności, to: testament ustny, testament podróżny i testament wojskowy.
Zdarza się, że testament można podważyć. Podważenie testamentu polega na wykazaniu, że testament dotknięty jest wadą powodującą jego nieważność.
Testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:
Nieważność testamentu może wynikać także z niedochowania właściwej formy, w której testament powinien zostać sporządzony. Przykładowo: testament własnoręczny musi być sporządzony w całości pismem ręcznym. Nieważny będzie zatem testament napisany na komputerze, wydrukowany i jedynie podpisany przez spadkodawcę.
Ponieważ zgodnie z kodeksem cywilnym testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy - co do zasady nieważny będzie testament sporządzony przez więcej niż jedną osobę (np. wspólny testament małżonków).
Nie ma prawnego obowiązku przeprowadzenia postępowania spadkowego.
Zdarza się - zwłaszcza, gdy spadkodawca nie pozostawił ani żadnego majątku, ani też długów spadkowych - że przez wiele lat formalnie prawa do spadku nie są w żaden sposób stwierdzane.
Generalnie jednak warto sprawy spadkowe uregulować i nie zwlekać z tym zbyt długo.
Prawa do spadku może stwierdzić na 2 sposoby:
Stwierdzenie prawa do spadku przed notariuszem na ogół jest rozwiązaniem szybszym. Wymaga jednak obecności wszystkich zainteresowanych osób (tj. osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi, a także osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne) i spisania protokołu dziedziczenia.
Po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia, jeżeli nie ma wątpliwości co do istnienia jurysdykcji krajowej, treści właściwego prawa obcego, osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku, a w przypadku, gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny - także co do osoby, na której rzecz spadkodawca uczynił zapis windykacyjny, i przedmiotu zapisu.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć osoba mająca w tym interes.
Przyjmuje się, że osobami mającymi interes w stwierdzeniu spadku są:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek - dziedziczą oni w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku.
Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.
Jeżeli spadkodawca w chwili śmierci nie miał dzieci, wnuków, prawnuków, itd. - dziedziczy małżonek spadkodawcy i rodzice spadkodawcy. Udział małżonka wynosi 1/2, a każdego z rodziców - 1/4.
Jeżeli spadkodawca nie miał ani dzieci, ani małżonka - cały spadek przypada rodzicom spadkodawcy w częściach równych.
Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
Kodeks cywilny przewiduje możliwość dziedziczenia przez inne jeszcze osoby, gdyby omówione wyżej zasady nie doprowadziły do ustalenia spadkobiercy ustawowego. W ostateczności spadkobiercą ustawowym może być gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.
Niegodność dziedziczenia to instytucja prawa spadkowego pozwalająca wyłączyć od dziedziczenia osobę, która:
Kodeks cywilny stanowi m.in., że:
Przyjmuje się, że otwarcie spadku to termin technicznoprawny oznaczający sytuację, w której majątek spadkodawcy przekształca się w masę majątkową zwaną spadkiem.
Na spadek składają się nie tylko aktywa, ale również pasywa. Właśnie te pasywa określa się mianem długów spadkowych.
Długi spadkowe można podzielić na dwie kategorie:
Odpowiedzialność za długi spadkowe ponoszą spadkobiercy.
Oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć przed sądem lub przed notariuszem.
Sądem, przed którym można złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku, jest sąd rejonowy, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie. W toku postępowania o stwierdzenie praw do spadku oświadczenie może być złożone przed sądem spadku.
Przepisy nie przewidują żadnej właściwości miejscowej, jeśli chodzi o notariusza, wobec którego może być złożone oświadczenie o odrzuceniu spadku. Składający oświadczenie może zatem złożyć je przed dowolnie wybranym przez siebie notariuszem.
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Do zachowania 6-miesięcznego terminu wystarczy złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku.
Jeżeli złożenie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zezwolenia sądu (np. w przypadku chęci odrzucenia spadku w imieniu małoletniego) - bieg terminu do złożenia oświadczenia ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego w przedmiocie uzyskania zezwolenia.
Zapewnienie spadkowe to szczególny dowód w postępowaniu spadkowym, którym można wykazać, że nie ma innych spadkobierców.
Zapewnienie spadkowe może być złożone wyłącznie przez spadkobiercę.
W zapewnieniu spadkowym spadkobierca powinien złożyć oświadczenie co do wszystkiego, co mu jest wiadome:
Pod względem skutków karnych zapewnienie jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia powinien uprzedzić składającego zapewnienie. Oznacza to, że złożenie fałszywego zapewnienia może skutkować odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań (przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 8).
Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą.
Testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego. Tę formę testamentu uznaje się za najpewniejszą. Testament notarialny najtrudniej jest podważyć.
Kodeks cywilny przewiduje ponadto możliwość sporządzenia testamentu urzędowego oraz testamentów szczególnych
Testament urzędowy sporządza się w ten sposób, że spadkodawca w obecności dwóch świadków oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego.
Testamenty szczególne, których sporządzenie wymaga wystąpienia pewnych wyjątkowych okoliczności, to: testament ustny, testament podróżny i testament wojskowy.
Zdarza się, że testament można podważyć. Podważenie testamentu polega na wykazaniu, że testament dotknięty jest wadą powodującą jego nieważność.
Testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:
Nieważność testamentu może wynikać także z niedochowania właściwej formy, w której testament powinien zostać sporządzony. Przykładowo: testament własnoręczny musi być sporządzony w całości pismem ręcznym. Nieważny będzie zatem testament napisany na komputerze, wydrukowany i jedynie podpisany przez spadkodawcę.
Ponieważ zgodnie z kodeksem cywilnym testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy - co do zasady nieważny będzie testament sporządzony przez więcej niż jedną osobę (np. wspólny testament małżonków).
Nie ma prawnego obowiązku przeprowadzenia postępowania spadkowego.
Zdarza się - zwłaszcza, gdy spadkodawca nie pozostawił ani żadnego majątku, ani też długów spadkowych - że przez wiele lat formalnie prawa do spadku nie są w żaden sposób stwierdzane.
Generalnie jednak warto sprawy spadkowe uregulować i nie zwlekać z tym zbyt długo.
Prawa do spadku może stwierdzić na 2 sposoby:
Stwierdzenie prawa do spadku przed notariuszem na ogół jest rozwiązaniem szybszym. Wymaga jednak obecności wszystkich zainteresowanych osób (tj. osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi, a także osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne) i spisania protokołu dziedziczenia.
Po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia, jeżeli nie ma wątpliwości co do istnienia jurysdykcji krajowej, treści właściwego prawa obcego, osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku, a w przypadku, gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny - także co do osoby, na której rzecz spadkodawca uczynił zapis windykacyjny, i przedmiotu zapisu.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć osoba mająca w tym interes.
Przyjmuje się, że osobami mającymi interes w stwierdzeniu spadku są:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek - dziedziczą oni w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku.
Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.
Jeżeli spadkodawca w chwili śmierci nie miał dzieci, wnuków, prawnuków, itd. - dziedziczy małżonek spadkodawcy i rodzice spadkodawcy. Udział małżonka wynosi 1/2, a każdego z rodziców - 1/4.
Jeżeli spadkodawca nie miał ani dzieci, ani małżonka - cały spadek przypada rodzicom spadkodawcy w częściach równych.
Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
Kodeks cywilny przewiduje możliwość dziedziczenia przez inne jeszcze osoby, gdyby omówione wyżej zasady nie doprowadziły do ustalenia spadkobiercy ustawowego. W ostateczności spadkobiercą ustawowym może być gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.
Niegodność dziedziczenia to instytucja prawa spadkowego pozwalająca wyłączyć od dziedziczenia osobę, która:
Kodeks cywilny stanowi m.in., że:
Przyjmuje się, że otwarcie spadku to termin technicznoprawny oznaczający sytuację, w której majątek spadkodawcy przekształca się w masę majątkową zwaną spadkiem.
Na spadek składają się nie tylko aktywa, ale również pasywa. Właśnie te pasywa określa się mianem długów spadkowych.
Długi spadkowe można podzielić na dwie kategorie:
Odpowiedzialność za długi spadkowe ponoszą spadkobiercy.
Oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć przed sądem lub przed notariuszem.
Sądem, przed którym można złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku, jest sąd rejonowy, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie. W toku postępowania o stwierdzenie praw do spadku oświadczenie może być złożone przed sądem spadku.
Przepisy nie przewidują żadnej właściwości miejscowej, jeśli chodzi o notariusza, wobec którego może być złożone oświadczenie o odrzuceniu spadku. Składający oświadczenie może zatem złożyć je przed dowolnie wybranym przez siebie notariuszem.
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Do zachowania 6-miesięcznego terminu wystarczy złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku.
Jeżeli złożenie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zezwolenia sądu (np. w przypadku chęci odrzucenia spadku w imieniu małoletniego) - bieg terminu do złożenia oświadczenia ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego w przedmiocie uzyskania zezwolenia.
Zapewnienie spadkowe to szczególny dowód w postępowaniu spadkowym, którym można wykazać, że nie ma innych spadkobierców.
Zapewnienie spadkowe może być złożone wyłącznie przez spadkobiercę.
W zapewnieniu spadkowym spadkobierca powinien złożyć oświadczenie co do wszystkiego, co mu jest wiadome:
Pod względem skutków karnych zapewnienie jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia powinien uprzedzić składającego zapewnienie. Oznacza to, że złożenie fałszywego zapewnienia może skutkować odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań (przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 8).
Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą.
Testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego. Tę formę testamentu uznaje się za najpewniejszą. Testament notarialny najtrudniej jest podważyć.
Kodeks cywilny przewiduje ponadto możliwość sporządzenia testamentu urzędowego oraz testamentów szczególnych
Testament urzędowy sporządza się w ten sposób, że spadkodawca w obecności dwóch świadków oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego.
Testamenty szczególne, których sporządzenie wymaga wystąpienia pewnych wyjątkowych okoliczności, to: testament ustny, testament podróżny i testament wojskowy.
Zdarza się, że testament można podważyć. Podważenie testamentu polega na wykazaniu, że testament dotknięty jest wadą powodującą jego nieważność.
Testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:
Nieważność testamentu może wynikać także z niedochowania właściwej formy, w której testament powinien zostać sporządzony. Przykładowo: testament własnoręczny musi być sporządzony w całości pismem ręcznym. Nieważny będzie zatem testament napisany na komputerze, wydrukowany i jedynie podpisany przez spadkodawcę.
Ponieważ zgodnie z kodeksem cywilnym testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy - co do zasady nieważny będzie testament sporządzony przez więcej niż jedną osobę (np. wspólny testament małżonków).
Stwierdzenie nabycia spadku przesądza jedynie o tym kto jest spadkobiercą i w jakiej części dziedziczy.
Jeżeli spadkobierca jest jeden - sytuacja jest prosta: dziedziczy wszystko, czyli wszystkie aktywa i pasywa, które wchodzą w skład spadku. Taki spadkobierca staje się wyłącznym właścicielem wszystkich rzeczy wchodzących w skład spadku.
Jeśli jednak spadkobierców jest więcej - spadek przysługuje im na zasadach wspólności spadkowej, do której przepisy każą stosować odpowiednio regulacje przewidziane dla współwłasności w częściach ułamkowych.
Żaden z kilku spadkobierców nie może sam decydować o przedmiotach wchodzących w skład spadku. Każdemu z wielu spadkobierców przysługuje jedynie udział w każdym ze składników masy spadkowej. W praktyce korzystanie ze składników spadku czy też rozporządzanie nimi jest w takiej sytuacji trudne.
Dział spadku służy temu, by - jak sama nazwa wskazuje - podzielić składniki majątku spadkowego pomiędzy spadkobiercami, tak by każdy ze spadkobierców stał się wyłącznym właścicielem jakiejś części spadku lub by otrzymał stosowną spłatę.
Można podzielić spadek bez sprawy sądowej.
Aby dokonać pozasądowego działu spadku konieczna jest jednak pełna zgoda spadkobierców co do wszystkich kwestii dotyczących działu spadku. Spadkobiercy muszą zatem zgadzać się m.in. co do tego:
Umowny dział spadku może być dokonany w dowolnej formie. Warto jednak zachować co najmniej formę pisemną.
Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, to umowny dział spadku musi zostać dokonany w formie aktu notarialnego.
Sąd może dokonać działu spadku poprzez:
Wartość poszczególnych składników majątkowych stanowiących spadek mogą ustalić wspólnie spadkobiercy. Przy dokonywaniu tych ustaleń mogą posiłkować się wycenami rzeczoznawców, cenami ofertowymi dostępnymi w internecie, itp.
Jeżeli spadkobiercy nie mogą osiągnąć porozumienia co do wartości poszczególnych składników majątkowych stanowiących spadek, ich wartość w toku postępowania o dział spadku ustali sąd. W takich wypadkach sąd najczęściej korzysta z opinii biegłych.
Stan spadku ustala się według chwili otwarcia spadku, natomiast jego wartość - według cen z chwili dokonania działu. Należy zatem ustalić, w jakim stanie znajdowała się rzecz w chwili otwarcia spadku (tj. w chwili śmierci spadkodawcy), a następnie - ustalić, ile obecnie warta jest rzecz w takim stanie.
W pewnym uproszczeniu nakłady to wydatki czynione przez jednego ze spadkobierców na rzecz stanowiącą składnik majątku wspólnego.
Przykładowo: jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, a po śmierci spadkodawcy jeden ze spadkobierców dokonał naprawy przeciekającego dachu, zapobiegając w ten sposób niszczeniu nieruchomości, to wydatek na naprawdę dachu stanowi nakład na spadek i może zostać rozliczony w sprawie o dział spadku.
Jeżeli roszczenie o zwrot nakładów nie zostanie zgłoszone w sprawie o dział spadku - późniejsze rozliczenie nakładów na rzecz wchodzącą w skład spadku nie będzie możliwe.
W sprawie o dział spadku rozlicza się długi spadkowe, ale tylko te, które zostały już spłacone. Przykładowo: jeśli jeden z kilku spadkobierców sam spłacił wszystkie długi spadkowe, to w sprawie o dział spadku sąd powinien to uwzględnić przy rozliczeniach między spadkobiercami.
W sprawie o dział spadku sąd nie rozlicza natomiast długów spadkowych, które nie zostały jeszcze spłacone. Takie długi, z chwilą działu spadku, dzielą się niejako automatycznie pomiędzy spadkobierców - od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku.
Sądowy częściowy dział spadku może nastąpić w szczególności z tego powodu, że w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo.
Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.
Wniosek o dział spadku podlega opłacie stałej w kwocie 500 zł, niezależnie od tego jaka jest wartość spadku. Jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku, pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 zł.
W przypadku gdy dział spadku połączony jest ze zniesieniem współwłasności opłata od wniosku wynosi 1.000 zł, a jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności - 600 zł.
Istotnym kosztem, mogącym powstać w sprawie o dział spadku, jest koszt opinii biegłego. Czasami w sprawie o dział spadku wydawanych jest kilka opinii, przez biegłych z różnych specjalności (np. rzeczoznawcy szacującego wartość rzeczy ruchomych, biegłego z zakresu szacowania wartości nieruchomości, geodezji, itd.). Koszt opinii zależy od jej zakresu i czasu potrzebnego na jej przygotowanie - na ogół są to kwoty rzędu kilku tysięcy złotych.
W sprawie o dział spadku nie ma przymusu adwokacko-radcowskiego, co oznacza, że taką sprawę każdy może poprowadzić sobie sam. Z uwagi na wysoki stopień skomplikowania niektórych spraw o dział spadku - nie zawsze jest to najlepsze rozwiązanie. Zlecając prowadzenie sprawy adwokatowi lub radcy prawnemu należy uwzględnić także koszty jego wynagrodzenia, które na ogół ustalane są indywidualnie.
Stwierdzenie nabycia spadku przesądza jedynie o tym kto jest spadkobiercą i w jakiej części dziedziczy.
Jeżeli spadkobierca jest jeden - sytuacja jest prosta: dziedziczy wszystko, czyli wszystkie aktywa i pasywa, które wchodzą w skład spadku. Taki spadkobierca staje się wyłącznym właścicielem wszystkich rzeczy wchodzących w skład spadku.
Jeśli jednak spadkobierców jest więcej - spadek przysługuje im na zasadach wspólności spadkowej, do której przepisy każą stosować odpowiednio regulacje przewidziane dla współwłasności w częściach ułamkowych.
Żaden z kilku spadkobierców nie może sam decydować o przedmiotach wchodzących w skład spadku. Każdemu z wielu spadkobierców przysługuje jedynie udział w każdym ze składników masy spadkowej. W praktyce korzystanie ze składników spadku czy też rozporządzanie nimi jest w takiej sytuacji trudne.
Dział spadku służy temu, by - jak sama nazwa wskazuje - podzielić składniki majątku spadkowego pomiędzy spadkobiercami, tak by każdy ze spadkobierców stał się wyłącznym właścicielem jakiejś części spadku lub by otrzymał stosowną spłatę.
Można podzielić spadek bez sprawy sądowej.
Aby dokonać pozasądowego działu spadku konieczna jest jednak pełna zgoda spadkobierców co do wszystkich kwestii dotyczących działu spadku. Spadkobiercy muszą zatem zgadzać się m.in. co do tego:
Umowny dział spadku może być dokonany w dowolnej formie. Warto jednak zachować co najmniej formę pisemną.
Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, to umowny dział spadku musi zostać dokonany w formie aktu notarialnego.
Sąd może dokonać działu spadku poprzez:
Wartość poszczególnych składników majątkowych stanowiących spadek mogą ustalić wspólnie spadkobiercy. Przy dokonywaniu tych ustaleń mogą posiłkować się wycenami rzeczoznawców, cenami ofertowymi dostępnymi w internecie, itp.
Jeżeli spadkobiercy nie mogą osiągnąć porozumienia co do wartości poszczególnych składników majątkowych stanowiących spadek, ich wartość w toku postępowania o dział spadku ustali sąd. W takich wypadkach sąd najczęściej korzysta z opinii biegłych.
Stan spadku ustala się według chwili otwarcia spadku, natomiast jego wartość - według cen z chwili dokonania działu. Należy zatem ustalić, w jakim stanie znajdowała się rzecz w chwili otwarcia spadku (tj. w chwili śmierci spadkodawcy), a następnie - ustalić, ile obecnie warta jest rzecz w takim stanie.
W pewnym uproszczeniu nakłady to wydatki czynione przez jednego ze spadkobierców na rzecz stanowiącą składnik majątku wspólnego.
Przykładowo: jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, a po śmierci spadkodawcy jeden ze spadkobierców dokonał naprawy przeciekającego dachu, zapobiegając w ten sposób niszczeniu nieruchomości, to wydatek na naprawdę dachu stanowi nakład na spadek i może zostać rozliczony w sprawie o dział spadku.
Jeżeli roszczenie o zwrot nakładów nie zostanie zgłoszone w sprawie o dział spadku - późniejsze rozliczenie nakładów na rzecz wchodzącą w skład spadku nie będzie możliwe.
W sprawie o dział spadku rozlicza się długi spadkowe, ale tylko te, które zostały już spłacone. Przykładowo: jeśli jeden z kilku spadkobierców sam spłacił wszystkie długi spadkowe, to w sprawie o dział spadku sąd powinien to uwzględnić przy rozliczeniach między spadkobiercami.
W sprawie o dział spadku sąd nie rozlicza natomiast długów spadkowych, które nie zostały jeszcze spłacone. Takie długi, z chwilą działu spadku, dzielą się niejako automatycznie pomiędzy spadkobierców - od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku.
Sądowy częściowy dział spadku może nastąpić w szczególności z tego powodu, że w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo.
Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.
Wniosek o dział spadku podlega opłacie stałej w kwocie 500 zł, niezależnie od tego jaka jest wartość spadku. Jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku, pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 zł.
W przypadku gdy dział spadku połączony jest ze zniesieniem współwłasności opłata od wniosku wynosi 1.000 zł, a jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności - 600 zł.
Istotnym kosztem, mogącym powstać w sprawie o dział spadku, jest koszt opinii biegłego. Czasami w sprawie o dział spadku wydawanych jest kilka opinii, przez biegłych z różnych specjalności (np. rzeczoznawcy szacującego wartość rzeczy ruchomych, biegłego z zakresu szacowania wartości nieruchomości, geodezji, itd.). Koszt opinii zależy od jej zakresu i czasu potrzebnego na jej przygotowanie - na ogół są to kwoty rzędu kilku tysięcy złotych.
W sprawie o dział spadku nie ma przymusu adwokacko-radcowskiego, co oznacza, że taką sprawę każdy może poprowadzić sobie sam. Z uwagi na wysoki stopień skomplikowania niektórych spraw o dział spadku - nie zawsze jest to najlepsze rozwiązanie. Zlecając prowadzenie sprawy adwokatowi lub radcy prawnemu należy uwzględnić także koszty jego wynagrodzenia, które na ogół ustalane są indywidualnie.
Stwierdzenie nabycia spadku przesądza jedynie o tym kto jest spadkobiercą i w jakiej części dziedziczy.
Jeżeli spadkobierca jest jeden - sytuacja jest prosta: dziedziczy wszystko, czyli wszystkie aktywa i pasywa, które wchodzą w skład spadku. Taki spadkobierca staje się wyłącznym właścicielem wszystkich rzeczy wchodzących w skład spadku.
Jeśli jednak spadkobierców jest więcej - spadek przysługuje im na zasadach wspólności spadkowej, do której przepisy każą stosować odpowiednio regulacje przewidziane dla współwłasności w częściach ułamkowych.
Żaden z kilku spadkobierców nie może sam decydować o przedmiotach wchodzących w skład spadku. Każdemu z wielu spadkobierców przysługuje jedynie udział w każdym ze składników masy spadkowej. W praktyce korzystanie ze składników spadku czy też rozporządzanie nimi jest w takiej sytuacji trudne.
Dział spadku służy temu, by - jak sama nazwa wskazuje - podzielić składniki majątku spadkowego pomiędzy spadkobiercami, tak by każdy ze spadkobierców stał się wyłącznym właścicielem jakiejś części spadku lub by otrzymał stosowną spłatę.
Można podzielić spadek bez sprawy sądowej.
Aby dokonać pozasądowego działu spadku konieczna jest jednak pełna zgoda spadkobierców co do wszystkich kwestii dotyczących działu spadku. Spadkobiercy muszą zatem zgadzać się m.in. co do tego:
Umowny dział spadku może być dokonany w dowolnej formie. Warto jednak zachować co najmniej formę pisemną.
Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, to umowny dział spadku musi zostać dokonany w formie aktu notarialnego.
Sąd może dokonać działu spadku poprzez:
Wartość poszczególnych składników majątkowych stanowiących spadek mogą ustalić wspólnie spadkobiercy. Przy dokonywaniu tych ustaleń mogą posiłkować się wycenami rzeczoznawców, cenami ofertowymi dostępnymi w internecie, itp.
Jeżeli spadkobiercy nie mogą osiągnąć porozumienia co do wartości poszczególnych składników majątkowych stanowiących spadek, ich wartość w toku postępowania o dział spadku ustali sąd. W takich wypadkach sąd najczęściej korzysta z opinii biegłych.
Stan spadku ustala się według chwili otwarcia spadku, natomiast jego wartość - według cen z chwili dokonania działu. Należy zatem ustalić, w jakim stanie znajdowała się rzecz w chwili otwarcia spadku (tj. w chwili śmierci spadkodawcy), a następnie - ustalić, ile obecnie warta jest rzecz w takim stanie.
W pewnym uproszczeniu nakłady to wydatki czynione przez jednego ze spadkobierców na rzecz stanowiącą składnik majątku wspólnego.
Przykładowo: jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, a po śmierci spadkodawcy jeden ze spadkobierców dokonał naprawy przeciekającego dachu, zapobiegając w ten sposób niszczeniu nieruchomości, to wydatek na naprawdę dachu stanowi nakład na spadek i może zostać rozliczony w sprawie o dział spadku.
Jeżeli roszczenie o zwrot nakładów nie zostanie zgłoszone w sprawie o dział spadku - późniejsze rozliczenie nakładów na rzecz wchodzącą w skład spadku nie będzie możliwe.
W sprawie o dział spadku rozlicza się długi spadkowe, ale tylko te, które zostały już spłacone. Przykładowo: jeśli jeden z kilku spadkobierców sam spłacił wszystkie długi spadkowe, to w sprawie o dział spadku sąd powinien to uwzględnić przy rozliczeniach między spadkobiercami.
W sprawie o dział spadku sąd nie rozlicza natomiast długów spadkowych, które nie zostały jeszcze spłacone. Takie długi, z chwilą działu spadku, dzielą się niejako automatycznie pomiędzy spadkobierców - od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku.
Sądowy częściowy dział spadku może nastąpić w szczególności z tego powodu, że w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo.
Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.
Wniosek o dział spadku podlega opłacie stałej w kwocie 500 zł, niezależnie od tego jaka jest wartość spadku. Jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku, pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 zł.
W przypadku gdy dział spadku połączony jest ze zniesieniem współwłasności opłata od wniosku wynosi 1.000 zł, a jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności - 600 zł.
Istotnym kosztem, mogącym powstać w sprawie o dział spadku, jest koszt opinii biegłego. Czasami w sprawie o dział spadku wydawanych jest kilka opinii, przez biegłych z różnych specjalności (np. rzeczoznawcy szacującego wartość rzeczy ruchomych, biegłego z zakresu szacowania wartości nieruchomości, geodezji, itd.). Koszt opinii zależy od jej zakresu i czasu potrzebnego na jej przygotowanie - na ogół są to kwoty rzędu kilku tysięcy złotych.
W sprawie o dział spadku nie ma przymusu adwokacko-radcowskiego, co oznacza, że taką sprawę każdy może poprowadzić sobie sam. Z uwagi na wysoki stopień skomplikowania niektórych spraw o dział spadku - nie zawsze jest to najlepsze rozwiązanie. Zlecając prowadzenie sprawy adwokatowi lub radcy prawnemu należy uwzględnić także koszty jego wynagrodzenia, które na ogół ustalane są indywidualnie.
Stwierdzenie nabycia spadku przesądza jedynie o tym kto jest spadkobiercą i w jakiej części dziedziczy.
Jeżeli spadkobierca jest jeden - sytuacja jest prosta: dziedziczy wszystko, czyli wszystkie aktywa i pasywa, które wchodzą w skład spadku. Taki spadkobierca staje się wyłącznym właścicielem wszystkich rzeczy wchodzących w skład spadku.
Jeśli jednak spadkobierców jest więcej - spadek przysługuje im na zasadach wspólności spadkowej, do której przepisy każą stosować odpowiednio regulacje przewidziane dla współwłasności w częściach ułamkowych.
Żaden z kilku spadkobierców nie może sam decydować o przedmiotach wchodzących w skład spadku. Każdemu z wielu spadkobierców przysługuje jedynie udział w każdym ze składników masy spadkowej. W praktyce korzystanie ze składników spadku czy też rozporządzanie nimi jest w takiej sytuacji trudne.
Dział spadku służy temu, by - jak sama nazwa wskazuje - podzielić składniki majątku spadkowego pomiędzy spadkobiercami, tak by każdy ze spadkobierców stał się wyłącznym właścicielem jakiejś części spadku lub by otrzymał stosowną spłatę.
Można podzielić spadek bez sprawy sądowej.
Aby dokonać pozasądowego działu spadku konieczna jest jednak pełna zgoda spadkobierców co do wszystkich kwestii dotyczących działu spadku. Spadkobiercy muszą zatem zgadzać się m.in. co do tego:
Umowny dział spadku może być dokonany w dowolnej formie. Warto jednak zachować co najmniej formę pisemną.
Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, to umowny dział spadku musi zostać dokonany w formie aktu notarialnego.
Sąd może dokonać działu spadku poprzez:
Wartość poszczególnych składników majątkowych stanowiących spadek mogą ustalić wspólnie spadkobiercy. Przy dokonywaniu tych ustaleń mogą posiłkować się wycenami rzeczoznawców, cenami ofertowymi dostępnymi w internecie, itp.
Jeżeli spadkobiercy nie mogą osiągnąć porozumienia co do wartości poszczególnych składników majątkowych stanowiących spadek, ich wartość w toku postępowania o dział spadku ustali sąd. W takich wypadkach sąd najczęściej korzysta z opinii biegłych.
Stan spadku ustala się według chwili otwarcia spadku, natomiast jego wartość - według cen z chwili dokonania działu. Należy zatem ustalić, w jakim stanie znajdowała się rzecz w chwili otwarcia spadku (tj. w chwili śmierci spadkodawcy), a następnie - ustalić, ile obecnie warta jest rzecz w takim stanie.
W pewnym uproszczeniu nakłady to wydatki czynione przez jednego ze spadkobierców na rzecz stanowiącą składnik majątku wspólnego.
Przykładowo: jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, a po śmierci spadkodawcy jeden ze spadkobierców dokonał naprawy przeciekającego dachu, zapobiegając w ten sposób niszczeniu nieruchomości, to wydatek na naprawdę dachu stanowi nakład na spadek i może zostać rozliczony w sprawie o dział spadku.
Jeżeli roszczenie o zwrot nakładów nie zostanie zgłoszone w sprawie o dział spadku - późniejsze rozliczenie nakładów na rzecz wchodzącą w skład spadku nie będzie możliwe.
W sprawie o dział spadku rozlicza się długi spadkowe, ale tylko te, które zostały już spłacone. Przykładowo: jeśli jeden z kilku spadkobierców sam spłacił wszystkie długi spadkowe, to w sprawie o dział spadku sąd powinien to uwzględnić przy rozliczeniach między spadkobiercami.
W sprawie o dział spadku sąd nie rozlicza natomiast długów spadkowych, które nie zostały jeszcze spłacone. Takie długi, z chwilą działu spadku, dzielą się niejako automatycznie pomiędzy spadkobierców - od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku.
Sądowy częściowy dział spadku może nastąpić w szczególności z tego powodu, że w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo.
Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.
Wniosek o dział spadku podlega opłacie stałej w kwocie 500 zł, niezależnie od tego jaka jest wartość spadku. Jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku, pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 zł.
W przypadku gdy dział spadku połączony jest ze zniesieniem współwłasności opłata od wniosku wynosi 1.000 zł, a jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności - 600 zł.
Istotnym kosztem, mogącym powstać w sprawie o dział spadku, jest koszt opinii biegłego. Czasami w sprawie o dział spadku wydawanych jest kilka opinii, przez biegłych z różnych specjalności (np. rzeczoznawcy szacującego wartość rzeczy ruchomych, biegłego z zakresu szacowania wartości nieruchomości, geodezji, itd.). Koszt opinii zależy od jej zakresu i czasu potrzebnego na jej przygotowanie - na ogół są to kwoty rzędu kilku tysięcy złotych.
W sprawie o dział spadku nie ma przymusu adwokacko-radcowskiego, co oznacza, że taką sprawę każdy może poprowadzić sobie sam. Z uwagi na wysoki stopień skomplikowania niektórych spraw o dział spadku - nie zawsze jest to najlepsze rozwiązanie. Zlecając prowadzenie sprawy adwokatowi lub radcy prawnemu należy uwzględnić także koszty jego wynagrodzenia, które na ogół ustalane są indywidualnie.
Zachowek przysługuje:
- jeżeli byliby powołani do spadku z ustawy.
Zachowek przysługuje w wysokości 2/3 wartości udziału spadkowego, który przysługiwałby przy dziedziczeniu ustawowym - jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni.
W pozostałych wypadkach zachowek przysługuje w wysokości połowy wartości udziału spadkowego, który przysługiwałby przy dziedziczeniu ustawowym.
Roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawnia się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu.
Roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem 5 lat od otwarcia spadku.
Co do zasady zachowek przysługuje określonym osobom, które dziedziczyłyby na podstawie ustawy, a które zostały pominięte w testamencie.
Może jednak zdarzyć się tak, że testamentu nie ma (dochodzi zatem do dziedziczenia ustawowego), spadkodawca ustawowy dziedziczy spadek, ale spadek jest pusty, bo cały majątek został jeszcze za życia spadkodawcy przeniesiony przez niego w drodze darowizny na rzecz innej osoby.
W takiej sytuacji osoba uprawniona do zachowku może żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. W takiej sytuacji osoba, która otrzymała darowiznę jest obowiązana do zapłaty zachowku tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem darowizny.
Wydziedziczenie to instytucja prawa spadkowego pozwalająca, w ściśle określonych wypadkach, pozbawić zachowku osób, którym ten zachowek by przysługiwał.
Wydziedziczenie może nastąpić wyłącznie w testamencie. Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu.
Spadkodawca może wydziedziczyć określoną osobę, jeżeli osoba ta:
Spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył.
Jeżeli osoba wydziedziczona miała dzieci, to zachowek będzie im przysługiwał - chyba, że spadkodawca, mając ku temu podstawy, także je wydziedziczy.
Możliwości obrony w sprawie o zachowek zależą od okoliczności konkretnej sprawy.
Obrona w sprawie o zachowek może w szczególności polegać m.in. na:
Przy obliczaniu zachowku dolicza się do spadku darowizny dokonane przez spadkodawcę.
Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty (licząc wstecz od otwarcia spadku) darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa.
Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku.
Darowiznę dokonaną przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku zalicza się na należny mu zachowek. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy (wnuk, prawnuk, itd.), zalicza się na należny mu zachowek także zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz jego wstępnego.
Termin zapłaty zachowku nie jest ściśle określony. Dlatego też osoba uprawniona do zachowku powinna wezwać do zapłaty osobę, która jest zobowiązana do zapłaty zachowku i wyznaczyć na to odpowiedni termin (np. 14 dni).
Osoba uprawniona do zachowku - jeżeli w ogóle zamierza zachowku dochodzić - nie powinna zbyt długo z tym zwlekać, by nie doszło do przedawnienia jej roszczenia.
Jeżeli mimo upływu terminu wskazanego w wezwaniu, osoba zobowiązana do zapłaty zachowku nie uczyni tego - uprawniony do zachowku może skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.
Jeżeli sprawa trafi do sądu, zobowiązany do zapłaty zachowku będzie musiał zapłacić zachowek po uprawomocnieniu się wyroku.
Rozliczenie zachowki nie zawsze wymaga sprawy sądowej. Zdarza się, że zobowiązany do zapłaty zachowku, po otrzymaniu przedsądowego wezwania do zapłaty, dobrowolnie zachowek płaci. W takim wypadku oczywiście nie ma potrzeby kierowania sprawy do sądu.
Zdarza się też niekiedy, że osoba wezwania do zapłaty zachowku wypłaca zachowek, ale w niższej wysokości niż żąda osoba uprawniona do zachowku. W takim wypadku uzasadnione jest dochodzenie na drodze sądowej wyłącznie różnicy pomiędzy kwotą zapłaconą, a kwotą należną.
Aktualnie w orzecznictwie dominuje pogląd, że od zachowku należą się odsetki.
Przyjmuje się, że odsetki należy liczyć od dnia następującego po upływie terminu zapłaty wskazanego w wezwaniu do zapłaty.
Zachowek przysługuje:
- jeżeli byliby powołani do spadku z ustawy.
Zachowek przysługuje w wysokości 2/3 wartości udziału spadkowego, który przysługiwałby przy dziedziczeniu ustawowym - jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni.
W pozostałych wypadkach zachowek przysługuje w wysokości połowy wartości udziału spadkowego, który przysługiwałby przy dziedziczeniu ustawowym.
Roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawnia się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu.
Roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem 5 lat od otwarcia spadku.
Co do zasady zachowek przysługuje określonym osobom, które dziedziczyłyby na podstawie ustawy, a które zostały pominięte w testamencie.
Może jednak zdarzyć się tak, że testamentu nie ma (dochodzi zatem do dziedziczenia ustawowego), spadkodawca ustawowy dziedziczy spadek, ale spadek jest pusty, bo cały majątek został jeszcze za życia spadkodawcy przeniesiony przez niego w drodze darowizny na rzecz innej osoby.
W takiej sytuacji osoba uprawniona do zachowku może żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. W takiej sytuacji osoba, która otrzymała darowiznę jest obowiązana do zapłaty zachowku tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem darowizny.
Wydziedziczenie to instytucja prawa spadkowego pozwalająca, w ściśle określonych wypadkach, pozbawić zachowku osób, którym ten zachowek by przysługiwał.
Wydziedziczenie może nastąpić wyłącznie w testamencie. Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu.
Spadkodawca może wydziedziczyć określoną osobę, jeżeli osoba ta:
Spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył.
Jeżeli osoba wydziedziczona miała dzieci, to zachowek będzie im przysługiwał - chyba, że spadkodawca, mając ku temu podstawy, także je wydziedziczy.
Możliwości obrony w sprawie o zachowek zależą od okoliczności konkretnej sprawy.
Obrona w sprawie o zachowek może w szczególności polegać m.in. na:
Przy obliczaniu zachowku dolicza się do spadku darowizny dokonane przez spadkodawcę.
Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty (licząc wstecz od otwarcia spadku) darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa.
Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku.
Darowiznę dokonaną przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku zalicza się na należny mu zachowek. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy (wnuk, prawnuk, itd.), zalicza się na należny mu zachowek także zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz jego wstępnego.
Termin zapłaty zachowku nie jest ściśle określony. Dlatego też osoba uprawniona do zachowku powinna wezwać do zapłaty osobę, która jest zobowiązana do zapłaty zachowku i wyznaczyć na to odpowiedni termin (np. 14 dni).
Osoba uprawniona do zachowku - jeżeli w ogóle zamierza zachowku dochodzić - nie powinna zbyt długo z tym zwlekać, by nie doszło do przedawnienia jej roszczenia.
Jeżeli mimo upływu terminu wskazanego w wezwaniu, osoba zobowiązana do zapłaty zachowku nie uczyni tego - uprawniony do zachowku może skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.
Jeżeli sprawa trafi do sądu, zobowiązany do zapłaty zachowku będzie musiał zapłacić zachowek po uprawomocnieniu się wyroku.
Rozliczenie zachowki nie zawsze wymaga sprawy sądowej. Zdarza się, że zobowiązany do zapłaty zachowku, po otrzymaniu przedsądowego wezwania do zapłaty, dobrowolnie zachowek płaci. W takim wypadku oczywiście nie ma potrzeby kierowania sprawy do sądu.
Zdarza się też niekiedy, że osoba wezwania do zapłaty zachowku wypłaca zachowek, ale w niższej wysokości niż żąda osoba uprawniona do zachowku. W takim wypadku uzasadnione jest dochodzenie na drodze sądowej wyłącznie różnicy pomiędzy kwotą zapłaconą, a kwotą należną.
Aktualnie w orzecznictwie dominuje pogląd, że od zachowku należą się odsetki.
Przyjmuje się, że odsetki należy liczyć od dnia następującego po upływie terminu zapłaty wskazanego w wezwaniu do zapłaty.
Zachowek przysługuje:
- jeżeli byliby powołani do spadku z ustawy.
Zachowek przysługuje w wysokości 2/3 wartości udziału spadkowego, który przysługiwałby przy dziedziczeniu ustawowym - jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni.
W pozostałych wypadkach zachowek przysługuje w wysokości połowy wartości udziału spadkowego, który przysługiwałby przy dziedziczeniu ustawowym.
Roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawnia się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu.
Roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem 5 lat od otwarcia spadku.
Co do zasady zachowek przysługuje określonym osobom, które dziedziczyłyby na podstawie ustawy, a które zostały pominięte w testamencie.
Może jednak zdarzyć się tak, że testamentu nie ma (dochodzi zatem do dziedziczenia ustawowego), spadkodawca ustawowy dziedziczy spadek, ale spadek jest pusty, bo cały majątek został jeszcze za życia spadkodawcy przeniesiony przez niego w drodze darowizny na rzecz innej osoby.
W takiej sytuacji osoba uprawniona do zachowku może żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. W takiej sytuacji osoba, która otrzymała darowiznę jest obowiązana do zapłaty zachowku tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem darowizny.
Wydziedziczenie to instytucja prawa spadkowego pozwalająca, w ściśle określonych wypadkach, pozbawić zachowku osób, którym ten zachowek by przysługiwał.
Wydziedziczenie może nastąpić wyłącznie w testamencie. Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu.
Spadkodawca może wydziedziczyć określoną osobę, jeżeli osoba ta:
Spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył.
Jeżeli osoba wydziedziczona miała dzieci, to zachowek będzie im przysługiwał - chyba, że spadkodawca, mając ku temu podstawy, także je wydziedziczy.
Możliwości obrony w sprawie o zachowek zależą od okoliczności konkretnej sprawy.
Obrona w sprawie o zachowek może w szczególności polegać m.in. na:
Przy obliczaniu zachowku dolicza się do spadku darowizny dokonane przez spadkodawcę.
Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty (licząc wstecz od otwarcia spadku) darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa.
Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku.
Darowiznę dokonaną przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku zalicza się na należny mu zachowek. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy (wnuk, prawnuk, itd.), zalicza się na należny mu zachowek także zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz jego wstępnego.
Termin zapłaty zachowku nie jest ściśle określony. Dlatego też osoba uprawniona do zachowku powinna wezwać do zapłaty osobę, która jest zobowiązana do zapłaty zachowku i wyznaczyć na to odpowiedni termin (np. 14 dni).
Osoba uprawniona do zachowku - jeżeli w ogóle zamierza zachowku dochodzić - nie powinna zbyt długo z tym zwlekać, by nie doszło do przedawnienia jej roszczenia.
Jeżeli mimo upływu terminu wskazanego w wezwaniu, osoba zobowiązana do zapłaty zachowku nie uczyni tego - uprawniony do zachowku może skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.
Jeżeli sprawa trafi do sądu, zobowiązany do zapłaty zachowku będzie musiał zapłacić zachowek po uprawomocnieniu się wyroku.
Rozliczenie zachowki nie zawsze wymaga sprawy sądowej. Zdarza się, że zobowiązany do zapłaty zachowku, po otrzymaniu przedsądowego wezwania do zapłaty, dobrowolnie zachowek płaci. W takim wypadku oczywiście nie ma potrzeby kierowania sprawy do sądu.
Zdarza się też niekiedy, że osoba wezwania do zapłaty zachowku wypłaca zachowek, ale w niższej wysokości niż żąda osoba uprawniona do zachowku. W takim wypadku uzasadnione jest dochodzenie na drodze sądowej wyłącznie różnicy pomiędzy kwotą zapłaconą, a kwotą należną.
Aktualnie w orzecznictwie dominuje pogląd, że od zachowku należą się odsetki.
Przyjmuje się, że odsetki należy liczyć od dnia następującego po upływie terminu zapłaty wskazanego w wezwaniu do zapłaty.
Zachowek przysługuje:
- jeżeli byliby powołani do spadku z ustawy.
Zachowek przysługuje w wysokości 2/3 wartości udziału spadkowego, który przysługiwałby przy dziedziczeniu ustawowym - jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni.
W pozostałych wypadkach zachowek przysługuje w wysokości połowy wartości udziału spadkowego, który przysługiwałby przy dziedziczeniu ustawowym.
Roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawnia się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu.
Roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem 5 lat od otwarcia spadku.
Co do zasady zachowek przysługuje określonym osobom, które dziedziczyłyby na podstawie ustawy, a które zostały pominięte w testamencie.
Może jednak zdarzyć się tak, że testamentu nie ma (dochodzi zatem do dziedziczenia ustawowego), spadkodawca ustawowy dziedziczy spadek, ale spadek jest pusty, bo cały majątek został jeszcze za życia spadkodawcy przeniesiony przez niego w drodze darowizny na rzecz innej osoby.
W takiej sytuacji osoba uprawniona do zachowku może żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. W takiej sytuacji osoba, która otrzymała darowiznę jest obowiązana do zapłaty zachowku tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem darowizny.
Wydziedziczenie to instytucja prawa spadkowego pozwalająca, w ściśle określonych wypadkach, pozbawić zachowku osób, którym ten zachowek by przysługiwał.
Wydziedziczenie może nastąpić wyłącznie w testamencie. Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu.
Spadkodawca może wydziedziczyć określoną osobę, jeżeli osoba ta:
Spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył.
Jeżeli osoba wydziedziczona miała dzieci, to zachowek będzie im przysługiwał - chyba, że spadkodawca, mając ku temu podstawy, także je wydziedziczy.
Możliwości obrony w sprawie o zachowek zależą od okoliczności konkretnej sprawy.
Obrona w sprawie o zachowek może w szczególności polegać m.in. na:
Przy obliczaniu zachowku dolicza się do spadku darowizny dokonane przez spadkodawcę.
Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty (licząc wstecz od otwarcia spadku) darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa.
Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku.
Darowiznę dokonaną przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku zalicza się na należny mu zachowek. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy (wnuk, prawnuk, itd.), zalicza się na należny mu zachowek także zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz jego wstępnego.
Termin zapłaty zachowku nie jest ściśle określony. Dlatego też osoba uprawniona do zachowku powinna wezwać do zapłaty osobę, która jest zobowiązana do zapłaty zachowku i wyznaczyć na to odpowiedni termin (np. 14 dni).
Osoba uprawniona do zachowku - jeżeli w ogóle zamierza zachowku dochodzić - nie powinna zbyt długo z tym zwlekać, by nie doszło do przedawnienia jej roszczenia.
Jeżeli mimo upływu terminu wskazanego w wezwaniu, osoba zobowiązana do zapłaty zachowku nie uczyni tego - uprawniony do zachowku może skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.
Jeżeli sprawa trafi do sądu, zobowiązany do zapłaty zachowku będzie musiał zapłacić zachowek po uprawomocnieniu się wyroku.
Rozliczenie zachowki nie zawsze wymaga sprawy sądowej. Zdarza się, że zobowiązany do zapłaty zachowku, po otrzymaniu przedsądowego wezwania do zapłaty, dobrowolnie zachowek płaci. W takim wypadku oczywiście nie ma potrzeby kierowania sprawy do sądu.
Zdarza się też niekiedy, że osoba wezwania do zapłaty zachowku wypłaca zachowek, ale w niższej wysokości niż żąda osoba uprawniona do zachowku. W takim wypadku uzasadnione jest dochodzenie na drodze sądowej wyłącznie różnicy pomiędzy kwotą zapłaconą, a kwotą należną.
Aktualnie w orzecznictwie dominuje pogląd, że od zachowku należą się odsetki.
Przyjmuje się, że odsetki należy liczyć od dnia następującego po upływie terminu zapłaty wskazanego w wezwaniu do zapłaty.
Sprawdź naszą ofertę konsultacji i wybierz opcję dostosowaną do Twoich potrzeb.